|
^OJ |
|
> _ |
|
— o |
■CD
co
PURCHASED FOR THE
UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY
FROM THE
CANADA COUNCIL SPECIAL GRANT
FOR
HISTORY OF SCIENCE
:i^
/
i-y"
TYCHONIS BRAHE DANI EPISTOLi^ ASTRONOMIC^
AUSPICIIS SOCIETATIS LINGU^ ET LITTERARUM DANICARUM
(Det Danske Sprog- OG Litteratur-Selskab)
TYCHONIS BRAHE DANI
EPISTOL^ ASTRONOMIC^
EDIDlf
I. L. E. DREYER
AUXILIO lOANNIS RiEDER SUMPTUS FECIT G. A. HAGEM ANN
TOMUS I
HAUNI^ MCMXIX IN LIBRARIA GYLDENDALIANA
TYPIS NIELSEN & LYDICHE (AXEL SIMMELKIiER)
3
EPISTOLARUM ASTRONOMICA- RUM LIBER PRIMUS
(1596)
IN Epistolarum astronomicarum libro primo edendo se- cuti sumus editlonem principem, quae prodiit Urani- burgi a. 1596.
Consuluimus etiam editiones a. 1601 et 1610 emissas ac praeterea epistolarum Tychonis, Guilelmi Hassiae Land- gravii, Christophori Rothmanni exempla manu scripta, quae in Archivo Marpurgensi et in Bibliotheca Cassellana asservantur, fragmenta denique minora, quae continent codices Hauniensis Ant. Coll. Reg. 1826 in 4°, Vindobo- nenses lat. 10689% 106891°, 10689^8, Bambergenis 483.
Titulum huic paginae oppositum ex exemplo editionis principis in Regia Bibliotheca Hauniensi asservato pari magnitudine expressimus.
TrcnoTU^ 'Brahe jDjni
EPISTOLARVM
ASTRONOMICARVM
LIB RI
Quorum
P RIM VS
HIC
ILLVSTRISS: ET LAVDATISS:
PRINCIPIS GVLIELMI HASSIAE LANDTGRAVII
ac ipfius Mathematici Literas> vnaq; Refponfi ad fmgulas
compiedlitur.
VRANIBVRGI
CVM CAESARIS ET REGVM
Q.VORVNDAM PRIVILEGIIS. A N N O ^
CI3 10 XG VL
r'-.
EfTiGiES Tychonis Becm^e Ottomdb Daki
DNI DE KlSMDSTRSP ET ARCI5 MWv'[E\BVRa IM
NOvHABERIIK; INSVLA HELUSPONTI D-SNia HVEM\A FVNDAnoWS i> Lr, FccV"
'^ ' !^" lNSTRW\EiNTORV7V\Qj' ASTR0MQAMCOR\m IK EACSEA^r "
DLSPOSrr^V^ CSrVENTORIS ET STRVCTOFUS /^TATIS SN/tA.\NO 40 ANKQ DrS.I/c? ^.COMPL.
iiiii.!iM.iiii.i«j.i.ii.'!i!iiiiiiiiiiia!iMiii ■ .M „,■„ ,,iiife^;i;i,iiiiiiii!iiiii:,i!iiiiieiiiiiiB^^^^^^^^^^^^
IN EFFIGIEM MAGNIFICI ET NO-
BILISSIMI VIRI D.TYCHONIS BRAHEI,
MATHEMATICI INCOMPARABILIS:
EPIGRAMMA.
TLANTEM, Mauros dum deferit (ecce) Vetuftas
Credula mutatum in montem abijfie putat Multa fuper malis, aurea fuper arbore multa,
Multaque de volucri finxit Abantaida. Nugse! Nam qualis folitus, quantufque videri jQ 1^^^^^^ Mauris, Cimmerijs talis adhuc fupereft. Mirum at; Cimmerijs Maurum occultare tenebris
Dum cupis, hoc ipfo Maurus is arguitur. Mirum; Cimmerise cum obfcurent cun6ta tenebrse, Has tamen illuftret lumine Cimber Atlas. 15 Mirum; Cimmerise quantum haud nocuere tenebrse, Tantum luce Atlas Cimbricus ille iuvet. Mirum; illifubfit vice quod verfa ultima Thule, Cui quondam Regnum eft Axe fub oppofito. Sed magis hoc mirum; Ingenio Terras quod & Aftra 20 Supponat, Regio cuifatis una fuit.
Maxime at hoc mirum, quod quem vix Terra vel ^ther
Excipiunt, parva hsec piSta Tabella capit: Qua facies vultufque viri fpedtatur honeftus, Auguftum u^therei pedoris hofpitium. 25 Aft Animus, Cselo iuxta Terrifque potitus, Vix Cselo, vixfe continet ille Solo. Remigio hinc pennse fatagit tranfire gemello, Archetypi quserens Orbis in Arce Larem. Totus is ad Boream notus, modo vifit&Auftrum, 30 Notus ad Eoos, notus ad Hefperios.
Ergo nec Maurus proprium hunc, neve incola Thules,
Non Sol exoriens, non tenet occiduus. Sed clarus toto pafiim dominatur in Orbe, Maximus Arte Solo, maximus Arte Polo. 35 Servate hunc Mufse; nifi enim fervemini ab illo,
Adum erit VRANI^, veftraque Templa ruent.
t Albertvs Voitvs Borvssvs,
POETICES PROFESSOR WITEBERG^, OBSERUANTIiE & DEBITI CULTUS TESTANDI 40 GRATIA. F.
DE
6 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
DETYCHONE BRAHEO, MATHE-z^
MATICO NOBILISSIMO, ET DANORVM
ATLANTE.
VOD cerebro inclufum C^eli curfum atque recurfum,
Stellarumque vices, Cselivagofque choros, 5
Circumferret A TLAS, efl Cselifer appellatus,
Rex ille Afrorum maximus ingenio. Propter Atlanteum Pelagus dum Sidera luflrat, Lapfaque fub terras, ortaque figna notat. Nunc prseflantis idem Studium efl TYCHONIS, Husenna 10
Celfa vbi Balthiacam fufcipit VRANIAM. Hic ille Inflrumenta vias fcrutantia Cseli, Struxit, adaptatis difpofuitque locis. Sic, ut vix alibi quicquam prseflantius extet,
Regificumve magis, magnificumve magis. 15
Ergo Cseliferum quia TYCHO imitatur Atlantem, DANOR VM cur non ille habeatur A TLAS?
Nathan Chitr^vs. F. t
AD NOBILISSIMVM VIRVM TY-
CHONEM BRAHE, ASTRONOMORVM 20
HVIVS Si^CVLI PRINCIPEM.
A,
OAnimse illuflres, 6 terque quaterque beatse! Efl quibus ^thereas fcandere cura domos! Hinc tua laus PTOLEM^E viget, fundamina prima,
Te flrudtore ingens ars habet VRANI^. 25
Proxima debetur tibi magne COPERNICE, per te
Longe alia, ac prifcis itur ad Aflra via. Tertia TYCHONIS propria efl, fed maxuma; cuius
Vivet Atlanteus femper in Orbe labor. Pofleritas fis grata Viris, quibus inclytus ^ther 30
Panditur, & quorum Sidera fcandis ope. Tequefub his Ducibus Cseli penetralibus infer,
Ingenio ut fuperes pennipotente Polos. Quam fapit ille etenim, quifquis fuper ^thera ve6tus,
Et Terram, & nihili teriea cundta facit! 35
Henricvs Hoiervs. F. t
DE
|
5 |
F^S |
^ |
|
|
m |
1 |
||
|
f§ |
sL |
||
|
10 |
^msimmM |
ubA |
LIBERPRIMUS 7
*3^ DE TYCHONE BRAHE DANO AD
lOHANNEM ANTONIVM MAGINVM PATAVINVM,
MATHEMATICARVM DISCIPLINARVM IN BONONIENSI
GYMNASIO PROFESSOREM.
THIOPUM populis placuit Sapientia valde Cepheij generis: Mauris & cla.ruit Atlas, Aftronomus velut opiimus: Afiirij/que Prometheus. Sic DANI Aftronomum prseftantem, Do6te Magine, Concelebrant, magno Studio, Ingenioque potentem, Nobilitate IUuftrem, Dodrinaque TYCHONEM.
Necpofiunt alibi melius cognofcier Aftra;
Sive aveas varios Lunse perdifcere motus,
Seu quis Mercurius, quse Diva Gnidique Paphique,
Et quis Cinthius, ac Mavors, Hominumque Deumque 15 Quis pater & Rex, S^fenior quis Falcifer is fit:
Sive Domos cupias Cseli cognofcere cundtas;
Quique Aries: & qui Taurus: tumfub caput Ardti
Vt Geminiftent: ut ferventia fidera Cancer
Efferat: utque Leo quatiat de corpore flammam: 20 Quseque tenet fpicam manibus iuftifiima Virgo:
Atque miniftrantes parilifub pondere Chelse:
Et Nepa: <S^ Arcitenens: & frigida vis Capricorni:
Nec non fquammiferi Pifces: & Sidera quseque.
Nec norunt alii Cseleftia pandere Fata 25 Re6tius, abftrufas hominum referantia fortes.
Quid verbis opus eft? dodti, celebrefque Poetse
Materiam illuftrem funt nadti, clangere verfu
Qua non dignior uUa fuit, nec celfior uUa;
Vel te tefte etiam tantum celebrante TYCHONEM. 30 Quos ergo argilla finxit meliore Prometheus,
Quorum circundat Grinseus tempora lauro,
Quorumque ad nutum tribuunt modulamina Mufse;
Prseclaras dicant refonanti Carmine laudes,
Cseleftemque ferant Cseleftia adAftra TYCHONEM. 35 Parvis namque meis ea res haud viribus sequa eft,
Quem mage verborum Ciceronis cura fatigat.
t Antonivs Riccobonvs, Italvs. F.
DE
8 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
DE TYCHONE BRAHE DANO, -3^
ASTRONOMIi^ ARCANORVM INQVISITORE EXIMIO, AC
MATHEMATIC^ DISCIPLINi© PRINCIPE, AD lOHANNEM
ANTONIVM MAGINVM, BONONI^ MATHEMATUM
PROFESSOREM CELEBERRIMUM: ODE. 5
VISQ VE Mu/arum fapiens Sacerdos,
Arte qui diua dominatur Aflris,
Laude nunc dignum fuper Aflra BRAHE
Carmine tollat Infuper Phoebi chorus, atque Phcebus lo
Lsetus afiurgens meditare decus
Quod datum nunc Aflronomo perito
Numine Diuum. Claritas floret merito TYCHONIS,
Cui louis Stella & numerofa Virtus 15
lam caput cingit, decoratque, ferens
Floreaferta. Vt bonifenfus hilarentur ufque, Atque laudator populus fuperfit: Fama miratrix uolitans per Orbem 20
Viuat in JEuum. IUe Rex A TLASfileat; PROMETHEVS Non (luto formans homines) furetur Amplius flammam ferula; ftupefcat
CLAVDIVS ille. 25
Cedat HIPPARCHVS uetus is; quod hicce Sidera, & Cseli faciem minutim Nouit, &folus uigili labore
Cselica ijandit Quod COPERNICVMlatuit, nec ullus 30
De polo tradtans referauit unquam, lam potefl nofci, bene iam uidetur
Mente TYCHONIS. Notio Cseli, celer atque motus
^theris tantum patet ac patefcet 35
Omnibus, multum uigilante DANO
No6te dieque. Quem precor fupplex, propere abfolutum Vt det hoc ingens Opus expetitum. Quod uiris dodis placet &placebit 40
Omne per seuum.
Oliverivs Tvbanellvs, Italvs. F.
AD
*
LIBER PRIMUS !
4^ AD NOBILISSIMVM ETPR^STAN.
TISSIMVM VIRVM, TYCHONEM BRAHE DANVM, DOMINVM DE KNVDSTRVP, ET VRANIBVRGI FVNDATOREM, ASTRONOMIi^ NOSTRO 5 SyECULO INSTAURATOREM
PRIMARIUM.
JEL.0 digmis erit, zelo qui Cselica /crutans Sidera, non Terris vitam traducit inertem, Quod TYCHO perfu/us Cselefti Numine prseftas, *o BW^^^fflOt t>e/piciens hominum /ordes pompa/que caducas.
O DANj^gentis lux, gloria, vera voluptas, Vive, valeque DEO, cuius veftigia luftras
Mirandis radijs, & grato perficis Orbi;
Nunquam vi/a alijs, nunquam confedta labore 15 Tanto. Propterea te vafti Machina Mundi
Miratur, te laude vehetpoft Ssecula multa
Pofteritas, fi doda foret: te Occa/us & Ortus,
Infignem meritis, indagine mentis acuta
Prseftantem celebrabit, Opus laudabit in JEvum 20 Artificem, dum Solis Equi, dum Luna /upe ftes
Falcatas referet facies, dum Pontus & Aer
Numinis attoUent laudes, quo Sidera conftant.
DANIA donec erit, re, nomine, & omine felix:
Donec HV^NNA /uis fundis Srgurgite multo 25 Extabit, loca Iseta videns, atque ore patente
Vicinas Vrbes, <&r difiita Regna /alutat.
O DEVS, Aftriferi /apiens fundator Olympi,
Cuftodire virum talem, vitaque beare,
Atque Aftris inferre velis, qui Sidera /candit, 30 Nec Terrena facit magni, /ublimia /altem
Mente agitat, vulgique volens commercia linquit.
O Genero/e Policultor TYCHO, vive valeque,
Te/ervante DEO cuius moderamine Cselum
Circuit, & vitse percurritur Orbita noftrse.
35t Martinvs Plecivs. F.
ILLVSTRISSIMO
ILLVSTRISSIMO PRINCIPI AC DO- cv
MINO, DOMINO MAVRITIO, LANDTGRAVIO
HASSIiE, COMITI IN CATZENELLEBOGEN, DIETZ, ZIGENHAIN ET NIDDA:
PRINCIPI AC DOMINO 5
CLEMENTISSIMO, S. D.
LLVSTRISSIME, et generofiBime Princeps, miraberis forte, quod de facie ignotus, & tant^ viarum intercape- dine, terr^ marique diBitus, hifce te compellare non ve- lo rear; At ubi rationes, quae me huc adduxerunt, per- fpexeris, nihil ambigo, quin depofit^ omni admiratione, clementi & benigno animo haec lis accepturus. Sunt praeteriapli Anni unus & viginti, quando per Germaniam iter faci- ens, & in ItaHam cogitans, CaBellis laudatiBimae memoriae Paren- 15 tem tuum GVLIELMVM HaBiae Landtgravium, Amore ftudiorum, quibus utrinque impenfe afficiebamur, Aftronomicorum (inquam) & Caeleftium, quae longe fupra vulgi captum eved\a, circa Pafchatis fe- ftum inviferem; Cumque illic eapropter uhra hebdomadam fubfifte- rem, memini me ^ Parente tuo clementer & benevole faepe invitari, ut 20 quotidiana ipfius converfatione ex voto fruerer. Itaque interdiu de Rebus Afironomicis, praefertim ad Obfervationes Siderum facientibus affatim, nec fine voluptate contuHmus: Nodlu vero, quando ferenitas opportuna finebat, Aftrorum quorundam locis denotandis invigilaui- mus, quo eius Infirumenta Afironomica, quae in edito quodam Arcis 25 loco fub di6 tunc fiatueban-||tur, cum quibufdam noftris t patri^ ad- {:y vedis (quae tamen minora, & portatilia fahem erant) conferre Uceret. Ac reperio etiamnum inter chartas meas Obfervationes quafdam, Spicae TtP praefertim, tunc temporis in me^ praefenti^ denotatas, ipf^- que Patris tui manu confignatas. Superveniente vero lugubri quodam 30 cafu, cum tenella eius filiola, foror tua diem obiret, & Parens ob id in lu(5lu eBet, ego, ne moleftia aliqud animum, aegritudine tunc e otoqyxi patern^ laborantem afficerem, ifthinc difcedens, ad Nundinas Franco- furtenfes (quae inftabant) me contuH, & poftmodum reliquam Germa- niam tranfiens, boreales Italiae partes ingreBus fum. Inde autem ad 35 Comitia Ratifponenfia, quando RVDOLPHVS Maxim. Imper. F. Rex Romanorum inauguraretur, confulto rediens, ut cum claris & eruditis viris, quos fciebam eo frequentes venturos, familiaritatem inirem. Ex- pedlabam tum Parentem tuum ifthic cum alijs Germaniae Primatibus affuturum: Avebat enim animus cum eo potiBimum Principe uUerifls 40
coUoqui.
EPISTOLARUM ASTR. LIBER PRIMUS 11
colloqui. Sed h^c fpe fruftratus, multos tamen praeflantes & eruditos viros, qui eo convenerant, mihi famiHares reddidi; quibufcum de re- bus Philofophicis grate & iucunde diBerui. Hinc in patriam ante hye- mem reverfus, intellexi ^ quibufdam praecipuis viris, qui Legatione 5 nomine SereniBimi Regis noftri Opt. mem. FREDERICI II. intere^, dum ego t patrid abeBem, CaBeUis perfundi erant, laudatiBimum Pa- (:)2^rentem tuum foHcite de me quaefiviBe: Atque || non parum in votis habuiBe, ut denuo eius invifendi occafio mihi prasberetur: Qui & eos fimul rogavit, fuo nomine Regem nofirum diligenter hortarentur, ut
10 meos conatus in Afironomid infiaurand^ & illufirand^, clementer & benevole promov^ret; aBeverans id non folum Regi futurum honorifi- cum, fed & hinc non parum emolumenti in tam fublimi Arte repur- ganda, ilabiliendaque ad Pofieritatem perventurum. Quod etiam Rex SereniB. & de plurimis optime meritus, cum hac laudatiBimi Parentis
15 tui admonitione, tum proprio quoque infiindlu, & quo FamiHam meam meque profequi folitus erat, Regio favore, clementer & liberaUter prae- fiitit. Nam haud multo pofi conceBa hac, quam etiamnum inhabito, Infula, & iEdificia, & Organa Mathematica in Afironomiae honorem atque refiitutionem hic magnifice extrui, & folide elaborari voluit;
20 quibus iam annos pene viginti Sidera indefeBo labore, nec poenitendo (uti fperamus) fru(^u fcrutati fumus. Quam rem adeo IlluIlriBimo Pa- renti tuo deinceps placuiBe cognovi, ut ante od^ennium, proxime, Sere- niBimum Regem nofirum in AufiraUore Cimbria commorantem in- vifere fatagens, etiam huc deinde iter fied^ere, atque Vraniburgiun hoc
25 cum fuis quas aBervat, Afironomiae Machinis, coram intueri, mecum-
que congredi, & de tam abfirufis Myfterijs conferre, utut corpore &
aetate iam ingravefcens, omnino propofuerit; Vt etiam ab ipfius Ma-
(:)2^ thematico per literas mihi indicatum || efi. Quod & SereniB. Regi noftro
ut fieret, admodum placuiBe confiat: quo vel hac occafione IllufiriB.
30 Parens tuus ad vicinum CORONOBVRGVM, magnifice praeteritis aliquot annis ab illius Maieftate extrudum, deduceretur. Quem in ufum naues etiam fingulari indufiri^ Rex adornari iuBerat: ut mihi ab ijs relatum efi, qui haec ex ore regio hauferunt. Idque proculdubio fucceBiBet, nifi fata, non folum huic Regno; fed ipfi etiam Germaniae,
35 adeoque magnae parti Europae auerfa, & lugubria, optimum illum Regem fub idem tempus terris abftuUBent. Interea vero tuus Pater, dum hic Aftronomiae reparationem molior, me fuis clementiBimis, & pariter eruditiBimis literis invifere, atque abfens id praeftare, quod praefenti ob viarum intercapedinem non Ucuit, minime efi degravatus;
40 Idque occafione primum fumpt^ a Comet^ anni 1585 a pauciBimis
alias animadverfo, quod caud^ praeter folitum defiitueretur; de quo,
cum ad NobiUB. & AmpliB. Virum HENRICVM RANZOVIVM Pro-
2* ducem
12 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
ducem Regium in Holfati^, rerum etiam Aftronomicarum apprime cupidum, fpeciatim literas dediBet, un^que rogafiet, ut meam de eo- dem Comet^ fententiam, atque obfervata fcifcitaretur, limul innuens, quod Inftrumenta fua Aftronomica ex informatione cuiufdam Wrati- t Ilavienfis Mathematici (quem tunc ignorabat hic apud me eam in con- 5 formandis iUis rationem antea didiciBe) de novo redintegr^rit; quibus iam tum multo fubtilius Afironmi fitus di-||metiri, quam prioribus con- (:)3' cedebatur ; Quemadmodum Exemplum Uterarum Parentis tui ad Ran- zovium, (quod etiam ob id in hoc Epifiolarum Afironomicarum libro primum locum obtinere voluimus) tefiatur. Hinc vero arrept^ com- 10 modA oportunitate, ipfemet ad IllufiriB. tuum Parentem, cum de Co- met^, de quo rogabat; tum de aUjs ad Afironomiae negotium non mo- dice facientibus, atque de eo ipfo Inftrumentorum modo, quo divifiones & pinnacidia, aUaque requifita redlius & commodius, quam commu- niter fieri folebat, adaptarentur, ac plenius, quam k Mathematico illo, 15 qui hinc per patriam defled^ens, ad ipfum difceBerat, indicatum anim- aduerti, meam aperui fententiam. Ad quas literas tuus lUufiriB. Parens clementer, & appofite refpondit, unaque Mathematico fuo, quem tunc in Aula habuit, ut plenius mecum de hoc negotio literis ageret, in- iunxit. Hinc porro fadlum efi, ut aliae, atque aUae fupervenirent, atque 20 inter nos communicarentur Epifiolae, de re Afironomic^, adeoque prae- cipuis quibufdam capitibus hanc concernentibus, affatim & copiofe tradantes; Quod etiam intermitti non defijt, donec optimus iUe, & laudatiBimus Princeps, totius Germaniae oculus, columen, & decus, in terris eBe defijt. Quem ante triennium hinc evocatum magno tam 25 Germaniae, & adiacentium Regionum incommodo, quam bonorum omnium gravi defiderio, ludluque, & Rerum quoque Afironomicarum (ne hoc praeteream) quas impen-||fe fov^bat, & promovSbat, (im6 ipfe-(:)3^ met fuis ocuUs, & manibus magn^ cum induftri^ tradlabat) ingenti difpendio, fummopere indoluimus. Quoniam ver6 Sl quibufdam prae- 30 ftantibus Viris rogatus fum, ut, quae hinc inde ab Eruditis de re Mathe- maticd ad me perfcripta, & viciBim refcripta, in Archivis meis con- fervo, publici iuris facerem, eo, quod muha in ijs continerentur, quae Afironomiae penetraUa referarent, & Divinam hanc Scientiam iUu- firiorem redderent: Eorum ego defiderio vt fatisfacerem, & publico 35 bono pro virili confulerem, huc me adduci paBus fum. Verum inter omnes Eruditorum t diverfis Europae partibus ad me miBas Uteras, eae, quae ab lUufiriBimo Patre tuo, eiufque Authoritate profedlae funt, primas ftatuimus ac eBe voluimus; idque non fahem, quod a viro Prin- cipe 6 veteri lUufirique Familia oriundo, adeoque ipfo lumine & pri- 40 mate Germaniae prodierint; fed etiam quod res ipfa & materia fic po- Ilul^rit: quam rationem fi duntaxat fecutus fuiBem, non exorbitaBem.
Quem
LIBER PRIMUS 13
Quem enim ei praeferre oporteret, qui inter omnes fuae aetatis Aftro- nomos, quotquot fouit Germania (alias horum prae reliquis Europae Regionibus multo iam tempore ferax) principem locum merito obti- nuit? Is enim non in tugurijs, aut libris, aut vaporarijs (ut de vulgari- 5 bus Aftronomis conqueritur REGIOMONTANVS) hanc Artem ex- ercuit, fed in ipfo Caelo per appofita, & folide elaborata Organa fuifmet (i)^'^ ipfius faepenumero ocu-||lis illi fedulo invigilare non detredl^uit; eam- que, fuftentatis idoneis Artificibus plurimum promovit. In quo etiam Heroico, & vere Atlantico propofito, ufque dum Sidera & Solem in-
10 tueri licuit (quorum cauB^ hominibus eBe oculos attributos, quidam
t antiquitus Philofophantium non abs re protulerunt) confianter per- manfit: Adeo, ut vifibile hoc, & temporaneum Caeli Theatrum con- templari non omiferit, antequam ab Horizonte temporis in ^ternita- tem tranfmigratione fac^^, Caelum illud aeviternum, & invifibile, DEI
15 beneficio, pro hoc altero commutarit. Quapropter quis iure inficiabi- tur, decuiBe omnino Literas Afironomicas §i tanto Atlante, non faltem Genere illufiri; fed & in h^c arte Principe, profedlas, principales partes in hoc volumine fibi vendicare? Quibus redle adiungi videntur, quae illius iuBu k Mathematico quoque ipfius mittebantur: un^ cum nofir^
20 ad fingulas refponfione: Vtut aliae ab Eruditis, & praeftantibus viris paBim de hoc Caelefti negotio mihi perfcriptae literae, & tempore & loco nonnunquam priores vid^ri poBint. Quod vero has ipfas, k tuo IUu- ftriBimo patre mecum communicatas de re Caelefti Literas, nunc tan- dem lucem publicam vid€re, & terras pervagari fino; vt alijs accep-
25 tiBimum eBe fcio (utpote k multis hoc nomine rogatus, qui harum
Epiftolarum editionem ferio flagit^runt) fic tibi, & fplendidiBimae Do-
mui HaBiacae minime ingratum futurum confido. Idque vel hinc mihi
(:)4^audentius polliceor, ex quo in Oratione || funebri, cum praedidli tui
Parentis fepulturae Pompa celebraretur, publice in IUuftrium Am-
30 pliBimorumque Virorum conventu ab eruditiBimo, & praeftantiBimo I. C. HIERONIMO TVRLERO in hunc modum declamatum repe- riam. De exercitijs Mathematicis priore parte explicare csepera- mus, qua ratione ad ea Princeps accefierit, quantum in ij/dem, vi- vente adhuc IUuftrifiimo Parente profecerit An vero fui plane
35 luris fadtus, & tot alijs involutus curis, remifiius ea tradtavit? minime omnium. Sed vt folet animus adhserefcere circa ea, quse cum deledatione vifa funt femel fufcipi: Ita nofter, non aliter, ac ATLAS vetuftifiimus ille Mauritanise Rex, Cselum humeris quafi fuis, dum vixit, fuftmuit, et nunquam grauifiimam illam rerum
40 Aftronomicarumfarcinam depofuit Itaque &in Aulafua Artifices femper aluit prseclaros: etfi quos in locis etiam remotis circa eas Dodrinas excellere comperifiet, eos vel magnis prsemijs adfe in-
vitabat,
14 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
vitabat, velfi nec idpofiet, perLiteras crebro de difficillimis Quae- ftionibus cum illis conferebat. Quodfi eas tantum Epiftolas edi in publicum aliquando contingat, quas ijs de rebus ad virum, & ge- nere, & fcientia Mathematica Nobilifiimum Tychonem a Brahe Danum fubinde, extremis maxime annis mifit, vel inde conftabit s Pofteritati, quam induftrius, quam exercitatus fuerit, quantum ad Tabularum Aftronomicarum toUendos errores, ad loca Stellarum exadtius cognofcenda, laboriofis fuis Obfervationibus contulerit, Inftrumenta fibi comparaverat plurima, fupelledilem Mathema- ticam habuit exquifitifiimam, Speculam huic ufui extruxit peculi- lo arem, intempefta fsepe node, \\fomno interrupto, in eadem Aftro- y.i"^ rum fpeculationi vacabat. Ita ille de praellantiBinio Principe, & vere, & laudabiliter verba fecit. E quibus liquet, inter alia Epiflolas etiam de h^c fublimi Aftronomiae cultura ab IlluftriB. tuo Parente mihi in- fcriptas, k viris Eruditis, adeoque ab ipfis veftrae ditionis praeftantiBi- 15 mis quibufque avide expeti, &, ut in publicum ^dantur, defiderari. Quod & in tuo ipfius, & aliorum Illuftrium virorum confeBu publice pronunciare, & teftari, celebris ille Orator tuus non dubitabat. Qu4 etiam de cauB^ earum publicationem (licet alias, donec totum volu- men de hdc Epiftolari materia compleretur, mecum confervandas 20 ftatuerim) non diutius differendam cenfui. Cui ver6 potius, quam tibi has Aftronomicas Epiftolas infcriberem, non reperi, cum Patris potiBi- mum contineant Literas, vel fi quas alias, eius tamen Authoritate, & hinc fumpta occafione fcriptas. Sic enim apud Eruditos, adeoque ipfos Pofteros (fi quos horum cura tanget) certiorem fidem merebuntur: 25 fiquidem ipfi Filio Paternas Literas offerre non dubitarim. Quin & earvun in Archivis Cancellariae veftrae exemplaria adhuc confervari non eft dubium: Vnde me nihil in his de meo interferuiBe (quod alias t per fe nefas fuiBet) quivis facile colliget. Deinde nemini EruditiBimi Principis Eruditas literas, quam Filio, non faltem Paternorum bono- 30 rum hasredi; fed & Virtutis, atque Eruditionis Paternae fucceBori, de- dicare vifum fuit. Licet enim non adeo ex profeBo Aftronomiae || pene- ):(' traha perveftigare, et tam operofam Artem penitius excolere, aliae Curae, aliaque exercitia tibi permittant (fiquidem, Vnus par ftudijs omnibus eBe nequit) tamen & his nonnunquam iucunde te affici, haud 35 ambigo. Nam & Inftrumenta, k Parente in huius praeclarae Artis re- ftaurationem liberaliter per idoneos Artifices extrudla, etiamnum tu^ curA farda teda confervari, & qui ijs per oportunitatem utantur, tuA liberalitate fuftentari, perlubenter inaudivimus. In quo etiam propo- fito, & utili provifione, ut conftanter perfeveres, fummiBe hortamur. 40 Quantum vero profedum in alijs liberalibus Artibus, praefertim Hi- ftoriarum cognitione & Linguis, feceris, apertius quamplurimis per-
fpedlum
LIBERPRIMUS 15
fpedlum eft, quam ut mea commemoratione indigeat. Quantus infuper Hs in iucundo, & erudito Poetarum Studio, ut alia a te concinnata, & Eleganti vena refonantia Metra liquido oftendunt; fic etiam Pfalmo- rum omnium Regij illius Vatis Davidis, in Carmina diverfi etiam ge- 5 neris, mellifluo fono praedita, iampridem, adeoque in ipfd Adolefcenti^, circa Annum i^tatis decimum odtavum, k te exhibita Verfio (quae pofied Typis edita eft) quam argut^, et facili ven^ Poeticd decoratus fis, non obfcure teftatur. Quem Librum ante paucos annos huc in DANIAM miBum non fine voluptate introfpexi, et Ingenij tui in fa-
10 cultate Poetica, etiam illa aetate nondum maturo iudicio confirmat^,
fertilitatem, plurimum, vna cum alijs, quibus oftendebatur, admiratus
fum. Quin & beTidaxixov illud, quod adhuc vivente Patre, & ex eius
):{2' voluntate in Operum meo-||rum commendationem concinnare, & pro-
prijs digitis exaratum, mihi mittere non dedignatus es, id ipfum palam
15 efficit: oftendens, quam gratus Mufarum fueris Alumnus, & quam VRANIi^ primogenitae, & praecipuae harum Sorori, & quam deni- que mihi huius, pro virili, cuhori, Heroica, ac Clementi propenfione faveas. Quod Carmen, ut aUas Libris meis honorifice praefigere; fic etiam hifce Epiftolarum Primitijs fuo loco inferere, adiundlis proprijs
20 tuis, h^c de cauBa ad me perfcriptis Literis, non negligendum duxi. Itaque vel hoc quoque nomine ifte Epiftolarum Liber tibi confecran- dus videbatur, occafionem videUcet praebentibus Literis, non folum a Parente commendatiBimo; fed & teipfo eius Filio, minime a patria Virtute degenere, profedis. Concurrentibus proinde tot fimul rationi-
25 bus, te in hac Nuncupatione praeterire, & ingratum, & indecorum no- bis fore, videbatur : vtvt in Libris, quos hadlenus in publicum emifimus, aut in pofterum, favente Caelefti Numine, evulgare decrevimus, a pe- cuHari aUqua dedicatione, alijs vfitata, libentius & fatius, certis de cauBis, abftineamus. Habes iamnunc IlluftriB. Princeps noftrae inten-
30 tionis & confilij rationes, & cur te hifce interpellare, Librumque hunc Epiftolarum tuo Nomini infignire & confecrare, animum induxerim. Quod te nunc non ampHus miraturum; fed clementi voluntate, & ap- probatione accepturum, omnino mihi perfuadeo. E4 fpe fubnixus, quibus poBum precibus, fubmiBe & obnixe te IUuftriB. Princeps ora-|| ):(2^tum habeo, ut quae de Affixarum Stellarum reftitutione, mufto tem- pore, & crebris vigilijs, nec parvo labore & fumptu ab honoratiBimo tuo Parente conquifita & elaborata funt, non interire; fed mature in pubUcam Aftronomiae utiUtatem prodire finas. Qu^ in parte DodliB. ille Chriftophorus Rothmannus, ficubi adhuc in Germani^ reperietur,
40 fuam operam, Hberaliter invitatus, non denegabit; Qui & commodiBime omnia perficiet: Siquidem is, & Obfervationum, & Supputationum, cum in Auld honoratiBimi tui Parentis Mathematicum ageret, admini-
ftrator
16 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
ftrator extitit. Vel H forte is nullibi compareat, aut ad alia fludia fe con- tulerit, live prae invaletudine, qu^ fortaBis etiamnum afficitur, eo per- duci nequeat, invenies facile pro tuo liberali & favorabili erga Dodlos animo, alium quempiam Aftronomiae peritum, qui eam Operam fufci- piat. Nam ubi adfuerint Mecaenates, non deerunt Marones. Si vero 5 nuUum in Germani^ (quod tamen non crediderim,) qui hoc munere perfungi fuftineat, reperire dabitur, ego, volens, lubenfque meam opel- lam tibi hdc in parte defero, omni diUgenti^ & ftudio enixurus, nec fumptibus parfurus, ut tui Optimi Parentis, & de Re Aftronomic^ prae- clariBime meriti Labores iUi Atlantici, in Publicum quam emenda- 10 tiBime fedantur, & Pofteritati gratae in perennem eius memoriam, nec pollremam laudem confecrentur. Quare tuae voluntatis erit&arbitrij, velifne, id quicquid erit, h^c de re, viuen-||te adhuc Patre confcriptum, ):(3' meae fidei concredere. Equidem polliceor me fideUter in ijs verfaturum, nec iUis abufurum; neque quicquam eorum mihi vendicaturum: Sed 15 omnia in Parentis, & Domus HaBiacae, unde profeda funt, honorem & gratiam, candide ac ingenue diredurum. Neque enim, fi quam maxime veUem, hinc aUquid fubfidij & emolumenti, ad eam, quam ego molior, Fixarum Redificationem ampUus accedere potefi; fiqui- dem noftra de his Canonica Expofitio, quae uUra odlingentas SteUas, 20 in ipfiBimo minuto CaeUtus tam quoad Longum, quam Latum deno- tatas continet, iam antea Typis excufa fit, & earum fundamenta, de- monfirationefque explanatae: prout primi Tomi de Afironomi^ in- fiaurand^ iamdudum abfoluti, Caput fecundum fatis fuperque tella- tur: Adeo, ut ad didlam SteUarum reformationem Globi iamnunc in 25 Belgio parati extent, & plures adornentur. Nihilque nos morabitur, t quod in omnium Fixarum longitudinibus meae verificationes, di(5lo Tomo iam antea editae, unci^ circiter gradus Parentis tui denotationes ferme ubique anticipent. Qui enim id fiat, & in praedido libro indica- t tum efi, & hae ipfae, quas nunc tibi mitto, un^que in Publicum emitto, 30 Literae, fubinde declarant. Quin & differentia haec per fe adeo efl exigua, ut huius Pragmatiae difficultatem inteUigentes non fahem nihil offen- dat, fed etiam plus de veritate ipf^, ex quo in diverfis locis Obferva- tiones fadtae tam prope coincidant, confirmet. Nam omnia tam || beUe):(3^ fibi invicem in quadringentis SteUis (tot enim eBe Patris tui Oper^ 35 pariter refiitutas Rothmannus retuUt) correfpondent, vt ad tantam praecifionem, & concordantiam, nuUi Veterum Afironomorum ^ Re- rum primordijs (abfit invidia dido) unquam pervenerint. lUi enim tantum fextas quafque Graduum partes in fuis dimenfionibus anno- tare aufi funt; Im6 ne inter has quidem lato faltem modo acceptas 40 metas, Veritatis fcopum coUine^runt. Infuper etiam te lUufiriB. Prin- ceps per Afironomiae Sacra obtefior, ut Organa Afironomica t Parente
magnd
LIBERPRIMUS 17
magnd fedulitate, & cur^ elaborata, in fuo vigore & ufu, perpetuo illi- bata confervare (quod & fponte te line vUo monitu fadlurum fpero) non intermittas; unaque de idoneis Obfervatoribus, & Artis excultori- bus benigne & liberaliter profpicias: Ac G. quae in Planetis, vel Cometis 5 Caelitus ifthic habitae fuerint accuratae Denotationes, eas mecum per oportunitatem clementer communicare velis, quo cum noftris limili- bus conferantur. In primis vero, li quid in Comet^ ultimo Anni 1593. iHhic fedulo eft animadverfum, cupio me certiorem fieri. Nam is hic ob xao^ata, Septentrionalem Plagam (ubi iter exercuit) perpetuo ob-
10 velantia, Animadverfiones nofiras elufit. Attamen k Studiofo quodam
Dano, qui ante aliquot Annos mihi in Exercitijs Afironomicis per tri"
ennium infervierat, idem Caudatum Sidus Servefiae Anhaldinorum,
):{4'' ubi is tum Studiorum cauB^ mo-||rabatur, aliquali diligenti^ & praeci-
fione, prout per Radium Afironomicum, quo ille tunc ufus efi, fieri
15 poterat (cum exquifitiora & commodiora Inltrumenta deficerent) Cae- litus denotabatur: Idque k vicefimo fecundo die menfis lulij, ufque in vicefimum quartum Augufii, paululum vltra menfem dulatione eius continuat^. At quoniam Radius Afironomicus, quantacunque tandem diligenti^ elaboratus, vix accuratas praebet Siderum difiantias, nec
20 Quadrans, quo is una utebatur, iufiae fuit magnitudinis, aut t fatis folid^ materi^ confedlus: Ideo ifta Obfervationum adminillratio nobis infufficiens cenfetur. Verum ri quae tui Optimae Mem. Parentis ex- adlioribus Organis in e^dem Crinitd Stella obtentae funt Aduerfiones, eas praecifione debit^ non deftitui, mihi perfvadeo; quo ea, quae 4 no-
25 bis tunc, ob praedidlas cauBas, intermiBa funt, exinde commode fup- pleri, atque in Demonfirationem nofir^ oper^ deduci queant. Caeteri vero quotquot intra quatuor luftra apparuerunt, Cometae, quos omnes in altiBimo ^^there, & nequaquam Elementari Regione, tramitem fuum abfoIviBe deprehendimus, unaque Geometrice demonfiravimus (con-
30 tra quam Graecus ille Arifioteles tot iam faeculis vulgariter in Scholis
Philofophari docuit) maxim^ fedulitate k nobis confiderati, & t certis
8E8o^evois Mathematice funt examinati. Quod & in Mundo coaevo-
rum Siderum, Planetarumque Apparentijs diligentiBime fcrutandis,
):(4^indefinenter faditamus. Quae autem in h^c Pa-||laeftra hucufque prae-
35 fiiterimus, brevi, volente Caelefiium Opifice, manifeftum faciemus, & tibi quoque introfpicienda aeftimandaque tranfmittemus. Quod IIlu- ftriBimus & laudatiBimae memoriae Parens tuus, ut fe vivo fieret, atque illi communicaretur, faepius exoptabat: Quemadmodum Literae quo- que nonnuUae ob id mihi perfcriptae, & huic libro infertae hoc ipfum
40 non obfcure teftantur. Verum quibus ego remoris implicitus, & proxi-
mis hifce Annis retardatus fuerim, quo minus haec tam cito, atque con-
ftitueram, abfolvere, & in Publicam vtilitatem evulgare potuerim, non
3 eft
18 EPISTOLARUM ASTR. LIBER PRIMUS
eft huius loci referre: IpfA etiam Materi^, quam tradlamus, multorum Annorum cund^ationem requirente. Moram itaque hanc clementer excufatam habeas, propediem (uti fpero) cum foenore compenfandam. Intere^ & femper tibi me, meaque Audia quam commendatiBima efie cupio. Et ne diutius, quam par eJft, te IlluftriB. Princeps, alijs forte oc- 5 cupatum detineam, nunc finem facio: DEO Optim. Maxim. ad felicem Gubernationis Publicae adminiArationem, & honeftarum, ac liberali- um Artium promotionem, te devote commendans. Vale IlluAriBime Princeps. Datse Vraniburgj ipfo die i^quinodtij Vernalis, Anno Epo- chae ChrilUanae vulgaris M. D. XCVI. 10
tvje cels. addictis.
Tycho Brahe.
IN
(T IN EPISTOLARVM ASTRONOMI-
CARVM LIBROS OMNES PRy^FATIO
GENERALIS,TVM QVOQVE IN HVNC
PRIMUM ARGUMENTUM.
VM diu, multumque de re AftronomicA inftaurandA, lo- cupletandaque, fublimes, & homine ingenuo (uti arbi- tror) non indignas alerem curas: EBet autem hoc ne- gotium, uti per fe arduum, & ftudij laborifque ingentis; fic etiam non parum temporis, antequam commode ab-
10 H^issa^^ folvi, atque in adum diduci poBet, omnin6 requireret: Ideo cundlandum nobis aUquandiu, im6 per aHquot continuos Annos haec res differenda neceBario fuit. Praeterquam enim, quod Inftru- menta varia, eademque magna, & exadla, t folid^, & conftanti ma- teria, affabre ante omnia elaboranda forent, & Strudlurae his difpo-
15 nendis idoneae una Architedonico opere exaedificandae : Quae omnia non fahem impenfas incredibiles; fed & una cum labore moras, ut rit6 conficerentur, abfoluerenturque, pollulabant: Ipfi quoque Afiro- rum circuitus, & Apparentiae, quarum cauBa tanti fierent Apparatus, ut rite caelitus hifce medijs denotarentur, non paucorum Annorum
20 periodos efflagitabant. Nam etfi Solare curriculum intra quadriennium ad fummum, collatis invicem fingulorum Annorum Obfervationibus in diverfis EcHpticae locis habitis (neque enim par ubique quotannis conceditur ferenitas) abfolvi queat: Luna nihilominus huius focia, & quafi miniftra, Hcet finguHs menfibus revolvatur ; tamen ipfo Sole longe
25 plurium Annorum Obfervationes defiderat, antequam eius Phaeno-
{*y m6-||na cognitioni exadtae pateant: Idque tam propter EcHpfes eius
varie examinandas (quae, quamvis finguHs vel ahernis Annis fupra
Horizontem contingant; rarius tamen fui afpedlus commoditatem ob
Caelum tunc faepenumer6 nubibus obvelatum largiuntur) quam alias
30 eius Apparentias, uUra Plenilunia etiam in Quadraturis, & locis inter- medijs diHgenter fcrutandas; idque potiBimum in principaHoribus, ut- pote Apogaeo, & Perigaeo, medijfque elongationibus fuiEccentrici, five, quod idein efi, maioris EpicycH, locis: Vti nec omnes Lunares Eclipfes aeque ad eius errores extricandos idoneae funt: Sed inter iUas potiores,
35 quae praecipuis Eccentrici, aut EpicycH didlis locis viciniores funt, exi- ftunt. Adeo ut utriufque Luminaris exquifitos, quales in Caelo ipfo ex- ercent motus, aHquis vix intra fedecim Annos ad amuBim in normam redigat, & per convenientem Hypothefin in niuneros caelefti harmoniae congruos diducat. Veneris & Mercurij fidera, etfi una cum Sole, circa-
40 que ipfum finguHs Annis convolvantur; tamen, ut maximae eorum k 3» Sole
20 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
Sole digreBiones, tam matutinae, quam vefpertinae in diverfis Eccen- trici Locis difcernantur; tum quoque aliae intermediae, & Soli propin- quiores Apparentiae, tam quoad longum, quam latum rit^ denotentur, multorum certe Annorum Animadverfiones exigunt; Mercurio ob Solis vicinitatem, ^ quo rariBime ita digreditur, ut confpedlui pateat, 5 non modicam his inijciente remoram. Sic etiam trium tardigradorum Planetarum, quos fuperiores vocant, Obfervationes, ut reftitutioni mo- tuum illis competentium fufficiant, haud parum temporis pofcunt. Mars etenim, utut intra bienni-||um Orbem conficiat; tamen, ante- O^»^ quam Soli in alternis fahem fignis opponatur, vt Acronychius fuffici- 10 enter denotetur, duodecim Anni praetereunt: Si vero in fingulis (quod praefiaret) viginti quatuor expedlandi funt. lovis curriculum, uti 12. Annis completur; fic etiam intra hos terminos eius motiones, & vix antea, emendari poterint; cumSoli in finguUsDodecatemorijsinterea diametralis reddatur. Saturni ver6 ahior, & cun(5iabunda Stella, uti 15 30. pene Annos confumit intra unicam Zodiaci completionem, ita to- tidem ferme opus eBet in omnibus eius Acronychijs locis oportune fignandis, ahjfque intermedijs ad Solem difpofitionibus examinandis; quo eius inceBus eo exadius pateret. Poterit tamen id ipfum intra 20. vel 24. Annos fatis commode effici. Objecerit hic forte aliquis, antece- 20 dentes Aftronomos, PTOLEMi^VM praefertim ac COPERNICVM, non tantam temporum diuturnitatem in confignandis Planetarum Apo- gaeis, & Eccentricitatibus, eorundemque reliquis Phaenomenis expec- taBe. Fateor id quidem; attamen ita fateor, utin e4 ipfd praecipitatione non parum defiderem: Ideoque eveniBe haud minim^ ex parte fufpi- 25 cer, quod ambo illi Artifices, praefertim vero COPERNICVS in Apo- gaeis, & Eccentricitatibus Errantium fiderum, reliquifque eorundem, tam in longitudinem, quam latitudinem divagationibus, tantopere ab ipfo etiam Coelo divagati fint. Nam quod ternas Acronychias Obferva- tiones, eafdemque fubinde a fe invicem non longe remotas hic fufficere 30 arbitrabantur, ingeniofe quidem Demonfirationi, & Numeris circa ea- dem loca fatisfecerunt, nifi in ipfis etiam quidpiam vitij latuiBet Ob- fervationi-||bus: attamen ad fingulos per totumZodiaci ambitumtran- {*)2^ fitus, & latitudinum digreBiones falvandas nequaquam fic fummam adhibu^re manum: Etiamnum id ipfum tefiante caelittis derivatd Ex- 35 perienti^: quae inerrantia Sidera aliam choream ducere, quam ipfo- rum in numeros refoluta melodia fonat, aperteijs, qui talia difcernere norunt, ofiendit. Requiruntur itaque ad minimum 4. vel 5. lufira, ante- quam Planetarum omnium apparentiae in tot, tamque diverfis, prout opus fuerit, locis, convenientibus Organis fufficienter Obfervari que- 40 ant: vnaque in Hypothefin & Numeros, quod alterius efi laboris, nec parum infuper requirit temporis, refolvi. Vt nihil dicam de Affixarum
Stellarum
LIBER PRIMUS 21
Stellarum ingenti exercitu, quas figillatim tam fecundum longitudinem, quam latitudinem refpedlu Eclipticae convenienter demetiri, & termi- nos ijs d pundlis i^quinodlialibus praefinire, haud pofiremam tempo- rum cundlationem defiderat. Si vero vniuerfa earundem Periodus de- 5 bito modo explicanda foret, ne multorum quidem hominum fibi invi- cem fuccedens aetas, etfi Methufalaea eBet, huic Experimentationi fuffi- ceret. Vt igitur tam Errantium, quam Inerrantium loca & motiones oportune ex Obfervationibus Caelefiibus in Numerorum cognitionem perducantur, & ufui communi adaptentur, abfolvanturque, quantum
10 ab uno homine eius aetate praeflari potefi, tres circiter Annorum de-
cades (fi modo non plures) requiri videntur: Quas etiam nos hadlenus
inde k prim^ Adolefcentia huic arduo Iludio impendimus. Quamvis
(ut dicam quod res efi) primo circiter decennio non tant^ accuratione
(*)3' ob Infirumentorum idoneorum, & opor-||tunitatis talia exercendi pe-
15 nuriam, atque reliquis proxime elapfis Annis 20. id ipfum praefiitimus. Nam inde k decimo fexto aetatis Anno Sidera iucundo labore fcrutatus fum, idque in adolefcenti^ Lipfiae Studiorum cauB^ morans, faltem per Radium Aftronomicum, cum alia Organa in ea tenuiore aetate de- ficerent, quantum fieri poterat, periclitabar. Quae omnia propterea
20f commemoro, partim ut intelligant harum rerum amantes, quantae molis fuerit Caelefies condere normas, partim, ut moram, quam nos in evulgandis ijs, quae circa Aftronomiae reftitutionem abfque inter- miBione molimur, H forte ijs taediofa efi, eo lubentitis, & promptius excufatam habeant: Vtque fimul Epifiolarum Afironomicarum volu-
25 mini, quod nunc publici luris facere decrevi, hac praemonitione occa- fiones praefiruam, atque aperiam. Accidit enim (ut eo demum quo volui perveniam,) quod, dum tot iam labentibus Annis Caeleftia inde- feBo ftudio fcrutarer, multi, & magni Viri, Eruditione in Philofophicis & Mathematicis praefertim, excellentes & ClariBimi, Literas mecum t
30 diverfis Europae partibus de tam fublimi negotio commutarent: Quas, etfi mecum prorfus confervare (uti diu etiam fadlum eft) ab initio ani- mum induxerim, tamen tandem, Amicorum, & praeftantium virorum adhortationibus perfuafus fum, ut eas Typis ^dere, & publice legendas alijs communicare non renuerem. Ante omnes vero me eo perdux-
35 erunt, NobiliBimus & AmpliBimus vir, HENRICVS RANZOVIVS,
Dominus de Bredenberg^, &c. SereniBimi Regis noftri in Holfati^, &
(♦)3^ adiundlis Ditionibus Vicarius Magnificus: tum quoque || ClariBimus
ille, & inter Germanos magni nominis Vir D. CASPAR PEVCERVS,
Philofophus, & Medicus celeberrimus; & praeterea ExcellentiBimus
40 ille D. TH ADDi^VS H AGGECIVS ab Haick Bohemus, qui uti Me- dicinae, quam exercet, fic etiam Philofophiae, & praefertim rerum Aftro- nomicarum eft peritiBimus; quodque majoris aeftimo, Virtutis, & Veri-
tatis
22 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
tatis amans, ac Integritate, Ingenuitateque morum eximie praeditus. Hi, inquam, quorum etiam Literae hocce volumine fuis locis infertae id ipfum fatis probant, nos huc adduxerunt, (ut de aUjs itidem mo- nentibus nunc fubticeam) quo Publicationem hanc exequeremur. Quin & mihi ipfi privatim, hunc laborem haud inutilem, aut ingratum fore 5 vifum eft: fiquidem Epifiolas multa, & varia compledlantur, & ob id ^ quamplurimis auide legantur; idque minori taedio, quam alia eadem fere tradantia, & copiofe replicantia volumina. Quin & fic aliorum de ijfdem rebus diverfae fententiae redius cognofcuntur, & expenduntur: quando quilibet, id quod in notA materi^ exploratum & conftitutum 10 habet, Amico per literas ingenue, & liberaliter impertit: ficque ex h^c collatione amic^ & candid^, veritas eo promptius & dilucidius extri- catur. Ideoque multi Eruditionis laude celebres, tam inter veteres, quam recentiores h^c fcribendi, & ad Pofieros fua inventa deducendi ratione, non infrugifere ufi funt. Quare illorum vefiigia imitando, & 15 Epifiolarem hunc fafcem paulatim in publicum emittendo, volui alijs infuper Eruditis viris, etiam inter eos, qui mihi adhuc forte ignoti funt, anfam praeb^re, ut de Rebus Philofophicis, potiBimum vero ijs, quae Sideralem || Scientiam concemunt, mecum pariter per Literas diBerere, {*)4' atque huic volumini pluribus Tomis augendo materiam fubminiftrare, 20 non fuperfedeant: qua etiam in parte mihi rem acceptam, & alijs (uti fpero) non inutilem praeftabunt. Invenient quoque me ad refponden- dum nec imparatum, nec difficilem. Continebunt autem hi Libri, quos de Epiftolis 6dere animus eft, eas potiBimum praeftantiBimorum viro- rum ad me datas literas, quae de re Aftronomica affatim agunt: inter- 25 pofitis tamen nonnunquam alijs Philofophicis quaeftionibus, ad Phyfi- cam, & Pyronomicum, praefertim, ftudium pertinentibus. Reliquas, quae penes me reperiuntur, eruditas etiam Dodorum virorum literas, quatenus ab hac materia alieniores eBent, hifce intermifcendas non duxi. Servavi vero in ijs, quas fidere decrevi, hanc difpofitionis metho- 30 dum, ut non femper Annorum feriem, quibus fcriptae funt, fed potius perfonarum & locorum, tum quoque materiae, quam continent, ratio- nem habuerim. Ideoque primo Tomo Landtgravianas folummodo Epi- ftolas, de rebus Caeleftibus mecum luculenter agentes, una cum mea ad fingulas Refponfione, compledor. Secundo Eruditorum, & Amico- 35 rum in Patria noftra, eiufque vicinia Literas, tam antiquiores, quam recentiores feligo, & in unum compono: ubi etiam Carmina nonnuUa, Epiftolari utplurimum modo, de rebus htic utcunque pertinentibus, a nobis interdum animi cauBa confcripta, intexuntur. Tertio & fequenti- bus aliorum € diverfis Regionibus ad me varijs temporibus exaratas, 40 meafque refcriptiones convenienti ordine, quoad eius fieri poteft col- loco; Vbi id, quantum licet, || obfervo, vt eorundem Authorum Literae {*)4'
in
LIBER PRIMUS 23
in unum coUigantur, & fe invicem fubfequantur: non habita ubique conlideratione, quod aliorum Epiftolae tempore fint, vel anteriores, vel etiam pofieriores. Reliqua, quae in hac difpofitione fada, vel etiam nonnunquam praetermiBa funt, prudens, & candidus Le<5lor ipfemet 5 facile perfpiciet, atque uti confido, fincere interpretabitur. Porro id etiam benevolum ledorem admonitum, & rogatum veUm, ne in ijs, quas ipfimet nos confcripfimus, vel ad alios refcripfimus, Epifiolis, ad- modum rigide & curiofe verborum illecebras, ac fermonis Latini fub- tilem elegantiam requirat. Praeterquam enim quod nos ab ineunte
10 aetate maiorem curam Rebus, quam verbis difcendis & perveftigandis adhibuerimus, hae ipfae Hterae utplurimum extemporaneae funt, & carptim inter aUas graviores occupationes, vel a me ipfo exaratae, vel Amanuenfibus meis didtatae; ut eas uix relegendi, nedum compta & terfa oratione exornandi, otium mihi fuperfuerit, tametfi quam maxime
15 id praefiare voluiBem, aut etiam fufiinuiBem. Criticos verborum noftrae, & fuperioris aetatis, malo fufpicere & laudare, quamimitari: ne Verba nimis fiudiofe, ne dicam curiofe, fedando, Res longe praeftantiores, & cognitu utihores omittam, vel potius amittam, ficque maius difpendi-
t um, quam lucrum faciam, & in illud Senecae didterium impingam:
20 Parum nos habere temporis, fed multum perdere. Et afibi: NeceBaria ignoramus, quia non neceBaria didicimus: licet & is verborum haud negUgens fuerit, attamen rerum gravivun, & fcitu dignarum pariter
)*{' gnarus: quae duo fi fimul coniungi poBent, equi-||dem eo laudabiliora eBe non inficior, falv^ tamen Rerum, uti par efi, praerogativ^, & ludicij
25 ardu^, gravique cenfur^: ante omnia vero Veritatis intemeratae fin- cer^ & non fophifiic^ inquifitione, ac Demonfiratione, fart^ tedl^ per- manente. Quamvis (ut dicam id quod res efi) hac excufatione, vel eam ob cauBam non opus fuiBet, quod Mathematicaperfetaliafint, ut ver- borum lenocinia & fucos, vel colores quofcunque averfentur, & potius
30 fimphcibus, ac nudis verbis tradari aveant; uti etiam efi in trito Ma- nihj nofiri verficulo, qui de hac ipf^ re fic pro fe quoque proteftatus
t eft : Ornari res ip/a negat, contenta doceri. SimpHcibus itaque verbis gaudet Mathematica Veritas, cum etiam per fe fimplex fit Veritatis oratio; Vtut non inficier, eximium illum fuperioris faeciiU apud Ger-
35 manos Mathematicum lOHANNEM REGIOMONTANVM Fran- cum, Viennenfis Academiae lumen, admodum terfe & Latine fua literis mandaBe. Quod fane in obfcuro iUo aevo, quando humaniores Literae nondum apud Germanos plan6 inoluerant, admirationi non minimae eBet, nifi & fimile quid in alijs quoque eius aetatis Mathematicis, qui
40 fatis compt^ loquebantur (cum reUqui fere omnes Dodrinae aUcuius nomen fibi vendicantes, barbarice fua effarentur) animadvertere Uce- ret. Quin et ingens ille COPERNICVS Aftronomorum decus, & fuc-
cin(5lis,
24 EPISTOLARUM ASTRONOMICARUM
cindlis, & Latinitati terfiori congruis, in fuo illo plufquam Atlantico Revolutionum Caeleftium Opere, ufus efi verbis. Sed de ijs plus fatis. Si vero in his ipfis noltris Literis aliquando prolixior forte fui, quam Epifiolarum familiarium leges patiuntur, praefertim